Prebiyotik Nedir? Faydaları ve Kaynakları Nelerdir?
01-03-2023
12:52
Muhtemelen probiyotikleri, bağırsaklarınızda sağlıklı kalmanıza yardımcı olan o küçük bakterileri duydunuz. Ama prebiyotikleri de duydunuz mu? Aslında, prebiyotikler bağırsak sağlığınızdaki eksik halka olabilir.
Neden prebiyotik kullanmalısınız? Onları neden önemsemelisiniz ve sizin için ne yapabilirler?
Tigernuts, dirençli nişasta veya prebiyotik lif için harika bir kaynaktır. Bu nedenle diyetinize prebiyotikleri dahil edebilirsiniz.
Onlar bir diyet lifi kaynağıdır. Kan şekerinize, bağırsaklarınıza ve kalbinize yardımcı olurlar. Prebiyotik yemek gerçekten önemli sonuçlar verir. Karahindiba ve kuşkonmaz hem böbrekler hem de karaciğer için iyidir. Dolayısıyla bu prebiyotik gıdaları yemek, çeşitli faydalar sağlar.
.jpg)
Probiyotik kelimesinin kökenleri "pro" ve "yaşam" anlamına gelen "biyotik" kelimesinden gelir. Probiyotik için başka bir sözcük flora veya mikrobiyom olabilir. Vücuttaki tüm sindirimin içinde bağışıklık sistemine yardımcı olurlar. Probiyotiklerin bilinen birçok sağlık faydası vardır. Probiyotiklerin faydaları denilince akla gelen ilk olumlu etkileri, sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olmasıdır. Ve diğer önemli görevi vitaminleri yapmalarıdır. Çeşitli nedenlerle sayıları artar ve azalır. Sayılarının artması bağırsak sağlığını destekler. Bağışıklık sistemini desteklemesi, çeşitli nedenlerle kaybolan faydalı bakterilerin geri kazanılmasını sağlanması ve bağırsaklardaki zararlı bakteri sayısının da dengeli tutulması gerekir.
.jpg)
Prebiyotik ise probiyotik bakteriyi besleyen besindir. Bunlar 5o lif adı verilen belirli lif türleridir. Sarımsak, soğan, kuşkonmaz, pırasa, karahindiba, enginar, hindiba kökü, kültür sebzeleri gibi bitkiler prebiyotiktir. Bu bitki ve sebzeler şeker hastasıysanız bakterileri besleyen bazı lifler içerir. Bu prebiyotikler çok önemlidir ve kortizol seviyelerini düşürürler.
Probiyotikler, bağırsaklarımızda yaşayan faydalı mikroorganizmaları ifade ettiğini ve bu faydalı mikroorganizmaları besleyen sindirilemez bileşiklere de prebiyotik denildiğini açıkladık. Bu iki terim birbirinden farklı olsa da aslında birbirlerinden ayrı düşünülemezler.
.jpg)
Bu bilgiler ışığında probiyotik ve prebiyotiklerin birlikte çalıştığını söyleyebiliriz. Sağlık üzerinde olumlu bir etki yaratmak için birlikte çalışmalıdırlar. Probiyotik ve prebiyotik içeren besinler vitamin ve mineral gibi faydalı maddeler açısından da oldukça zengindir. Bu sayede sadece sindirim sistemi için değil genel sağlık için de büyük fayda sağlayabilirler.
Bu yazıda prebiyotiklerden, faydalarından ve kaynaklarından ve bu sindirilemez lifler açısından zengin olan süper yiyecekleri her gün yediğinizden nasıl emin olacağınızdan bahsedeceğiz.
Prebiyotikler, Prebiyotik Nedir?
Kural olarak ve bazı istisnalar olduğu için kural olarak" diyoruz, bunlar sindirilemeyen liflerdir. Oligosakkaritler bir prebiyotik örneğidir. Midede ince bağırsak tarafından sindirilemezler. Ancak kalın bağırsakta bakteriler tarafından fermente edilebilir ve çoğalabilirler. Bu yüzden prebiyotiklerdir. Probiyotikleri besleyip çoğalttığınızda vücudunuz onları tamamen parçalayamaz. Kolonda fermente edilirler ve diğer prebiyotikler fruktanlar ve galaktanlar olarak bilinir. Yani prebiyotikler faydalı bakterilerinizi besler. Ama önemli olan kısım şu:
İlk olarak, prebiyotik tükettiğinizde daha iyi bağırsak sağlığı elde edeceksiniz. Bazı prebiyotikler, faydalı mikroplarınız olan probiyotik bakterilerinizi iki, dört, altı veya sekiz kat artırır. Bunun farkında olmak çok ama çok önemli. Bazı yiyecekler çok fazla vitamin ve mineral ve hatta esansiyel yağ içermeyebilir. Ancak bağırsaklarınızı daha sağlıklı hale getiren prebiyotikler içerirler. Ayrıca bağışıklık sisteminizi güçlendirecek ve hatta sizi kanserden koruyacaktır. Bazı kolon kanseri türlerinin, daha fazla miktarda prebiyotik tüketen kişilerde daha az sıklıkta meydana geldiği gösterilmiştir.
Kardiyovasküler Sağlık
Sindirilemeyen lif veya prebiyotikler kalbinize yardımcı olabilir. Kolesterol seviyelerini, trigliseritleri ve hatta kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olurlar. Prebiyotikler kilo vermeye yardımcı olur. Sadece probiyotiklerin büyümesini teşvik etmekle kalmaz, aynı zamanda kendinizi daha tok hissetmenizi sağlarlar. Bu nedenle, prebiyotik gıdalar açısından zengin bir diyet yerseniz, zayıflamayı bekleyebilirsiniz ve gelecekte bağırsaklarınızın dengesinin, mikrobiyomunuzun "bağırsaklar için savaş" kazanmada büyük bir rol oynayabileceğini anlayacaksınız.
Daha Güçlü Kemikler
Evet, prebiyotikler kalsiyum, K vitamini, stronsiyum, bor, magnezyum, D vitamini ve kemik yapmanıza yardımcı olan diğer besinler gibi besinleri parçalamanıza yardımcı olan probiyotiklerin artmasına yardımcı olur. Daha fazla prebiyotik, daha güçlü kemikler demektir. Özellikle menopoz sonrası kadınlar, gençler, sporcular - hepsinin daha güçlü kemiklere ihtiyacı var. Hepimizin onlara ihtiyacı var. Prebiyotikler bunu başarmanıza yardımcı olabilir. Ve daha iyi bir ruh hali. Bağırsakların ikinci beyin olduğunu biliyoruz. Bağırsaklarınızda ne kadar faydalı mikrop varsa, beyniniz o kadar mutlu olur.
Prebiyotikler Ruh Halinizi Yükseltebilir
İlginç bir şekilde, antidepresan veya anksiyete önleyici ilaçlar alan yetişkinlerin %25'inden fazlası prebiyotik yiyecekler yemekten fayda görebilir.
Peki prebiyotikleri diyetinize nasıl dahil edebilirsiniz?
Liste uzun, ama işte burada.
Akasya sakızı. Bu bir ağaçtan elde edilen bir lif. Sağlıklı gıda mağazalarında bulabilirsiniz. Organik kaynaklardan da temin edebilirsiniz. Ağaç kabuğu yememelisiniz. Ancak akasya sakızı prebiyotik olarak bilinen çözünür lif içerir.
Çiğ hindiba kökü. Hindiba, FOS veya fruktooligosakkaritler içerir. Bunlar yararlı mikropların büyümesini destekleyen ve en önemli prebiyotikler arasında yer alan sindirilemez karbonhidratlardır.
Yer Elması, başka bir FOS kaynağıdır.
Karahindiba, sarımsak ve pırasa da prebiyotik fruktooligosakkaritler içerir. Sonra soğan, kuşkonmaz ve çok ilginç bir şekilde olgunlaşmamış muz da listede vardır. Olgunlaşmamış muzlar enzimler ve prebiyotikler içerir.
Listede yer almayan ancak bilmeniz gereken bir diğer malzeme ise kaplan fıstığı. Tigernuts yani kaplan fıstığı, yer bademi veya kirpi olarak da bilinen, yumru kök, birçok farklı isim verilen yiyecektir.
Bu listeye bakarsanız, başka birçok faydayı da içerdiğini göreceksiniz, kesinlikle sarımsak antifungal, antibakteriyeldir.
Prebiyotiklerin bağırsaklarınız için iyi olduğundan bahsettik. Prebiyotiklerin bağışıklık sisteminiz için nasıl iyi olduğundan ve hatta kolon kanseri gibi kanserleri önlediğinden bahsettik. Prebiyotikler kalbiniz ve kardiyovasküler fonksiyonunuz için iyi olduğundan bahsettik. Prebiyotikler, güçlü kemikler oluşturmanıza bile yardımcı olabilir ve prebiyotikler beyniniz için çok iyidir. Yani bu alanlarda gelişmek isteyen biriyseniz aşağıdaki yiyecekleri denemelisiniz.
Probiyotikler Ve Prebiyotikler Arasındaki Fark Nedir?
Son 50 yılda bağırsak sağlığın ne derece hayatımız için önemli olduğu keşfedildikçe probiyotik kavramının hayatımıza girmesine neden oldu. Şimdi tüketim ürünleri üzerinde daha da sık gördüğümüz ve reklamlarında daha çok duyduğumuz için bu "Probiyotik nedir” neden "Probiyotikler bu kadar önemlidir?”, "Probiyotikler ne işe yarar?", "Probiyotiklerin faydaları nelerdir?" gibi soruları da merak ediyoruz. Bu soruları çok merak ediyoruz. Ayrıca çoğumuzun tam olarak anlamadığı prebiyotik terimi var, yazım hatası mı yoksa ayrı bir konu mu? Ve tabii ki probiyotiklerin sağlığımız üzerindeki olumlu etkilerini gösteren birçok çalışma olduğu için bu terimleri daha uzun yıllar duymaya devam edeceğiz. Bu nedenle bu makalede "Probiyotik ve Prebiyotik nedir?" sorularını cevaplarını vermeye çalışacağız. Tüm bu bilimsel ve reklamların odağı terimler hakkındaki soruları yanıtlamaya ve probiyotik terimi ile prebiyotik terimi arasındaki ana farkları detaylı bir şekilde açıklamaya çalışacağız.
Probiyotik Nedir? Probiyotikler Ne Yapar?
Çok ilginç bir bilgidir ki vücudumuzdaki hücre sayısı vücudumuzda yaşayan bakteri sayısından azdır. En çok bakteri bulunan organımız ise bağırsaklarımızdır. Bağırsaklarımızda yararlı ve zararlı pek çok bakteri yaşar. Bağırsaklarımızdaki bu bakteri topluluğunun dengesi veya dengesizliği sağlığımızı doğrudan etkiler. Hatta bağırsak sağlığımız sadece fiziksel sağlığımızı değil, ruh sağlığımızı da önemli derece de etkiler. Araştırmalarla tüm bu olgular kanıtlanmıştır.
Probiyotik terimini daha net anlatmak için bağırsaklarda yaşayan ve bize faydalı olan bakterilerin sağlığımıza olan etkilerinden bahsetmek gerekir. İşte bu noktada probiyotikler devreye girerek sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı olur ve bakteri florasının dengesini sağlayarak bağışıklık sistemini destekler.
İşte burada dost bakteri olarak da bilinen probiyotik kavramı devreye giriyor. Probiyotik nedir? Probiyotik en basit tanımıyla: Vücutta yeteri kadar varsa, vücuda destek olan canlı bir mikroorganizmadır.
Yani tüm bu bilgileri göz önünde bulundurarak probiyotiklerin sağlığımız için çalışan dost bakteriler olduğunu söyleyebiliriz.
Prebiyotik Nedir?
Artık probiyotik teriminin ne anlama geldiğini ve ne işe yaradığını biliyoruz. Peki prebiyotikler nelerdir? Prebiyotikler, bağırsak florasındaki dost bakterileri besleyen ve çoğalmalarına yardımcı olarak florayı destekleyen, sindirilemeyen gıda bileşenleridir. Aktif olmayan bakterilerin aktif hale gelmesini sağlar ve gelişimlerini destekler.
Esas olarak bitkilerde bulunurlar; ancak prebiyotik içeren bir besin tüketirseniz hemen ölmezler ve bağırsaklara bozulmadan girerler. Daha sonra bağırsakta bir enerji kaynağı olarak kullanılırlar. Diğer faydalı bakterilerin büyümesini desteklerler.
Probiyotikler Ve Prebiyotikler Arasındaki Farklar Nelerdir?
Probiyotikler sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olur, ancak prebiyotikler olmadan pek bir değerleri yoktur. Çünkü prebiyotikler bu iyi bakterileri besleyen özel liflerdir. Vücudumuz bu bitki bazlı lifleri sindiremez; bu nedenle kolonda fermente olurlar. Bu, iyi bakterilerin büyümesini ve kötü bakterilerin çoğalmasını engelleyen bir etki yaratır.