Bebeklerde Ek Gıdaya Nasıl Geçilmeli Ve Hangi Gıdalarla Başlanmalı?
12-12-2022
08:15
Bebeklerin ihtiyaç duyduğu her şey anne sütünde mevcuttur. Hatta yapılan araştırmalar bebeğin hasta olduğu süreçlerde, anne sütünün bebeğin bağışıklığını destekleyecek yapıda olduğunu gösteriyor. Bu yüzdendir ki ilk 6 ay sadece anne sütü önerilir. İlk 6 ayda anne sütü alamayan bebekler ise onlar için özel olarak üretilen mamalarla beslenmelidir. Bebekler bu süreyi tamamladıktan sonra ek gıdaya geçmeye hazırdırlar. Ancak şunu da belirtelim her bebeğin gelişimsel özellikleri farklılık göstereceğinden bu süre de değişebilir. Bebekler ek gıdaya geçmeye hazır olduğunda çocuk doktorunuz sizi bu konuda bilgilendirecektir.
Bebeklerde ek gıdaya geçmek için acele etmemek lazım. Çünkü bebeklerin sindirim sistemi tam gelişmediğinde bazı besinlerden kaynaklı alerjik reaksiyonlarla karşılaşılabilir. Çoğu bebek 6 ay gibi bir sürede bu aşamaya gelir. Bu süreden önce genellikle dilleriyle yiyecekleri iterek ağızlarından çıkarırlar. Bu davranış daha ek gıda için hazır olmadıklarını yani yiyecekleri ağızlarının arka kısmına taşıyacak kaslarının gelişmediğini gösterir. Bunun yanında bebeklerin ek gıdaya hazır olduklarını gösteren başka işaretler de vardır. Bunlardan bazıları şöyledir;
• Yiyecekleri yutarken sıkıntı yaşamaması için destekli bir şekilde dik oturabilmesi
• Yiyecekleri dil ile ittirme durumunun ortadan kalkması
• Başını dik tutabilmesi
• Ellerini ve bulduğu, kavrayabildiği her şeyi ağzına götürmesi
• İnsanların yedikleriyle ilgilenmesi, yiyecek gösterildiğinde ağzını açması
• Gelişiminin iyi olması (doğum kilosunun 2 katına çıkmış olması gibi)
Bebeğiniz bunları yapabiliyorsa doktor kontrolüyle ek gıdaya başlayabilirsiniz.
Ek gıdaya geçiş sürecinde anne sütüne veya anne sütü alamayan bebeklerde formül mamalara da devam edilir. Bu geçiş oldukça yavaş yapılmalı. Başlangıçta günde bir öğünle başlanmalı ve şeker veya tuz içermeyen tek bileşenden oluşan gıdalar tercih edilmelidir. Bebeğe verilen besinler arasında en az 2 ya da 3 gün süre olmalı. Bu şekilde, bebeğin o besine alerjisi olup olmadığını anlayabilirsiniz. Konserve veya dondurulmuş gıdalardan uzak durun. Başlangıçta mevsimine göre en taze ve en doğal gıdalar örneğin havuç, kabak, salatalık, muz, şeftali, elma, armut gibi meyve ve sebzelerin püreleri ya da yoğurtla öğünlere başlayabilirsiniz. Bebekler bu sürece başladığınızda besinleri reddedebilir, zorlamayınız, bir süre sonra tekrar deneyiniz. Ek gıdanın verileceği sırada bebekler uykusunu almış, aç ve olmalı ki süreç kolaylaşsın. Bebeklerin diş etleri çok hassas olduğundan gıdayı vereceğiniz kaşığın yumuşak olmasına dikkat edin.
Ek gıdaya geçiş listeleri ebeveynler için yol gösterici bir rehber oluyor. Bebeklerin gelişimini fiziksel ve zihinsel olarak sağlıklı bir şekilde tamamlamaları için aldığı tüm besinlerin yeterli ve dengeli olması gereklidir. Ek gıda listeleri bu süreçte bebeklerin alması gerekli olan protein, kalsiyum, vitamin ve mineral açısından doğru besinleri düzeni ve ölçülü almaları konusunda ebeveynler için bir rehber niteliğindedir. Ek besin listelerini bu sürece başlamadan veya başladıktan sonra hastanelerden temin edebilirsiniz. Ek gıda listeleri hazırlanırken dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır. Bunlar;
• Tuz ve şeker içeren besinler olmamalı.
• Ek gıdaların tatlandırılmasında pekmez tercih edilebilir.
• İlk aylarda tahıl çorbaları ve yoğurt, meyve ve sebze püreleri tercih edilebilir.
• Alerji riski yüksek olan bal, çilek, domates, portakal gibi yiyecekler listede olmamalı.
• Patates, muz, pirinç pilavı gibi kabızlığa sebep olabilen yiyecekler olabildiğince az tercih edilmeli.
• 7. Aydan itibaren de kahvaltıda yumurta sarısı, peynir, pekmez gibi besinler, diğer öğünlerde de balık, et ve tavuk gibi protein değeri yüksek besinlere başlanabilir.
Ek gıdaya geçişte ilk başlandığında bir öğün, 7. ayda 2, 8. Aydan itibaren de 3 öğüne çıkarılabilir.
Ek Gıdaya Geçişte Bebeklere Verilmemesi Gereken Besinler:
• Bal: 1 yaş altı bebeklere bal verilmesi çok sakıncalıdır; çünkü ölümcül olabilecek sonuçlar doğurabilir.
• İnek Sütü: İnek sütü hazmı zor olan bir besin olması, bağırsakta gizli kanamaya sebep olabileceği ve demir eksikliğine yol açması sebebiyle 1 yaşına kadar bebeklere verilmemeli.
• Patlıcan: Nikotin içeren bir besin olduğundan bebeklere uygun bir besin değildir.
• Yumurta: Alerji riski yüksek bir besin olduğundan küçük bebeklerin besin listesine eklenirken dikkatli olunmalı.
• Hazır Ve İşlenmiş Gıdalar: Paketli, hazır ve işlenmiş gıdaların hiçbiri bebeklerin beslenmesi için uygun gıdalar değildir. Hepsinde katkı maddeleri vardır.
• Çikolata, çay, kahve, soya, fındık, fıstık, turşular, tatlandırıcı içeren yiyecekler, sucuk, salam, sosis gibi şarküteri ürünleri de bebekler için sakıncalı yiyeceklerdir.
Ek Gıdaya Karşı Alerji Belirtileri Nelerdir?